انقلاب مشروطه و بازتعریف قدرت سیاسی
نویسندگان
چکیده
انقلاب مشروطه را می توان نوعی کنش جمعی برای بازسازی الگوی کسب و اعمال قدرت سیاسی از طریق رسمیت و اعتبار بخشیدن به تعریف جدیدی از قدرت سیاسی دانست. به منظور توجیه و تأسیس الگوی جدیدی برای کسب و اعمال قدرت سیاسی، می بایست تعریف تازه ای از قدرت سیاسی بیان و توجیه می شد. این مهم در قالب تدوین و تصویب (متمم)قانون اساسی مشروطه انجام شد. فصول و اصول مختلف (متمم)قانون اساسی مشروطه به نوعی دربرگیرند ه ی تعریف جدیدی از چیستی و اهمیت یا کارویژه ی قدرت سیاسی است. در این چارچوب، قدرت سیاسییا «قوای مملکت»به عنوان دارایی مشترک اعضای جامعه تعریف می شود که باید در خدمت بقا و ارتقای زندگی اجتماعی قرار گیرد.برای انجام این مهم نیز الگوی جدیدی از کسب و اعمال قدرت سیاسی تعریف می شود که در چارچوب آن، قدرت سیاسی دراختیار نهادی به نام دولت قرارمی گیرد تا مطابق خواست و اراده ی اعضای جامعه- که در قالب قانون تجلی می یابد- اعمال کند. به این ترتیب، در جریان انقلاب مشروطه، پاسخ های جدیدی به پرسش از چیستی و کارویژه ی قدرت سیاسی داده شد تا الگوی جدیدی ازچگونگی کسب و اعمال قدرت سیاسی توجیه شود و رسمیت یابد؛ الگویی که بنیاد تأسیس نوعی نظم سیاسی دموکراتیک بود. واژه های کلیدی : انقلاب مشروطه، قدرت سیاسی، قانون اساسی.
منابع مشابه
کارکردهای سیاسی «نهاد مرجعیت» از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی
در نبود احزاب سیاسی کارآمد در جامعه ایرانی در سالهای بین انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی، نهاد مرجعیت با توجه به خاستگاه مذهبی و پایگاه اجتماعی خود در جامعه توانست برخی از کارکردهای احزاب سیاسی را در جامعه برعهده گیرد. هرچند کارکردهای سیاسی نهاد مرجعیت در ایران، برخاسته از خاستگاه مذهبی آن است؛ اما بهخودیخود وجهی بارز از فعالیتهای این نهاد است. سازوکارهای اعمال قدرت در نهاد مرجعیت با نهادها...
متن کاملچالشهای اجتماعی-سیاسی و علل بروز و آثار آن در انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی
انقلابها در مسیر استمرار، تکامل و اجراسازی اهداف خود با چالشهای متعدد روبهرو بودهاند. بسیاری از این چالشها مشابهاند و ازاینرو، در انقلابهای دیگر نیز تکرار شدهاند؛ بهویژه اگر بسترهای وقوع آنها، یکسان بوده باشند. وجود چنین تشابهاتی، فرصت مناسبی را برای رهبران انقلابهای بعدی فراهم میآورد تا از تجارب آنها استفاده کنند. انقلاب مشروطه، از انقلابهای بزرگ دورۀ معاصر ایران است که با چالشها...
متن کاملبررسی تطبیقی مولفههای فرهنگی و سیاسی قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران (1979) و انقلاب مصر (2011)
مقایسه قدرت نرم کشورها یکی از موضوعات جدید در سیاست تطبیقی میباشد که در عرصه سیاستگذاری ها و بازسازی عملکرد ملی موثر میباشد. انقلاب اسلامی یکی از پدیدههای سیاسی میباشد که با وقوع آن، چهره دوم قدرت یعنی قدرت نرم در عرصه سیاست بین الملل مطرح گشت. از آنجایی که روند بیداری مردم مصر و انقلاب 25 ژانویه 2011 در این کشور، به لحاظ ساختارها و ماهیت رژیمهای گذشته و شرایط وقوع شباهت زیادی به یکدیگر دا...
متن کاملنظریۀ جانسون و انقلاب مشروطه
بیشک انقلاب مشروطه یکی از تأثیرگذارترین و پیچیدهترین رویدادهای تاریخ معاصر ایران است. صرفنظر از این تأثیرات، همواره پرسشهای فراوانی پیرامون زمینههای پیدایش و موفقیت آن (دستکم در پیروزی انقلاب) مطرح بوده است. این پژوهش بر آن است تا از زاویهای جدید به انقلاب مشروطه نگریسته، به بررسی مدل جانسون و میزان انطباق آن بر این انقلاب بپردازد. بر اساس این مدل، نخست منابع ایجاد تغییر در دو بعد ارزشی ...
متن کاملتحلیل تطبیقیـتاریخی موانع توسعۀ نهادهای سیاسی مشارکتی در ایران: بررسی دوران انقلاب مشروطه و ملیگرایی
نهادهای سیاسی مشارکتی، شامل شیوههای نهادمندِ پاسخ به تقاضاهای سیاسی، از قبیلِ نهادهای مدنی و شهروندی، انتخابات و نهادهای انتخابی، آزادی بیان، روزنامهها و مطبوعات و مواردی از این دست میباشند که به نظر اندیشمندی همچون چارلز تیلی اینها میتوانند منجر به دموکراتیزاسیون یا افزایش فراگیری، برابری، حمایت و تعهد متقابلِ حقوقی میان دولت و شهروندان شوند. در تاریخ معاصر ایران، از عصر ناصری تا وقوع انقلاب...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
تاریخ نگری و تاریخ نگاریناشر: دانشگاه الزهرا
ISSN
دوره 23
شماره 12 2014
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023